HALKIN PARASIYLA İFTAR! Mekke Belediyesi, oruç ayında, caddelere sokaklara masalar kurarak, belediye bütçesinden iftar yemeği veriyor mu? Tahran Belediyesi, oruç ayında, caddelere sokaklara masalar kurarak, belediye bütçesinden iftar yemeği veriyor mu? İslam inancında oruç açtırmak yani iftar yemeği verme ritüelinin esasları nelerdir? İslamcıları, mütedeyyinleri ve Müslümanlığı kimseye bırakmayan şaklabanları bir kenara itip size ben anlatayım. […]

DİNCİLİĞİN SOSYOLOJİSİ! Dincilik bir şekilde toplumsal yaşama egemen oldu mu her türlü özgürlüklerin çanına ot tıkanır! Özgürlük alanı gittikçe daralır ve bir noktaya gelindiğinde sünger suyu taşımaz olur! Politik ve yönetsel referansı din ve dincilik olanın genlerinde; hak, hukuk, adalet, vicdan, insancıllık vb. değerler barınmaz. Kapitalist sömürü düzeninin en rahat soluklandığı yerdir ‘dincilik!’ Orada kul […]

DÖRT BÜYÜK KİTABA İNANMAYAN… Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji! Ortaokul öğrenciliğimde uzun bir kavak ağacının boyunu, ağaca tırmanmadan ya da onu kökten kesmeden ölçebiliyor olmayı öğretti Matematik bana! Aynı noktaya uygulanan iki ve daha çok farklı gücün, o cismi R bileşke yönünde nasıl hareket edebileceğini öğretti Fizik! İki hidrojen ve bir oksijen atomu birleşirse suyun oluştuğunu […]

ETBAŞ YÖNETİCİLER! Böylelerine etkafa da denir ama biz daha çok etbaş deriz. Bu arada, Türkçede böyle bir deyim var mı bilmiyorum ama birleşik yazarak kavramı dil dağarcığımıza kazandırmış olayım. Bizim kuşağın doğrudan yaşamadığı ama iyi bildiği dönemdir Avrupa’da faşizmin kurumsallaşıp insan katlettiği dönemler. Yetmiş yıla yakın bir zaman sonra dünyayı gene etbaşlar yönetmeye başladı. Paranın […]

BU TOPLUM DİBE VURMADAN AYAĞA KALKAMAZ! 81 il, 973 ilçe, 18200 köy… Sanırsınız ki nüfusun ezici bir çoğunluğu köylerde yaşıyor. Hayır! Öyle değil. Seksen beş milyon nüfusun yalnızca % 7’si köylerde yaşıyor. Bunlar kasaba, ilçe ve büyük şehirlere göç edemeyenler! Ve köyde kalanların tarımsal üretimle bir ilgisi kalmamış. Tamamına yakını salt tüketici! Hakeza, kasaba, ilçe […]

SAĞDAN MEDET UMMAK! Gördünüz işte! Olmuyor. Sosyal demokratların açılacağı sular sağ sular değil. Sağ sular; sığ sulardır! Sosyoloji tarihinde de sınıflar savaşımı tarihinde de bu böyleydi! Sosyal demokratların güç ve eylem birliği yapacağı düşünsel platform, emekçiler ve emek eksenli politik alan olmak zorunda! Sağ düşünce, yapısı gereği sermaye sınıfının borazanı ve tetikçisi olma ötesinde bir […]

TABLO; GUERNİCA AMA İKTİDAR ‘MONA LİSA’ İSTİYOR! Toplumcu gerçekçi sanat anlayışı, sanatın ve sanatçının toplumun sorunlarından kopuk olmaması gerektiğini düşünerek üretir. “Guernica, Pablo Picasso tarafından 1937’de yapılan, İspanya İç Savaşı sırasında Nazi Almanya’sına ait yirmi sekiz bombardıman uçağının 26 Nisan 1937’de Guernica şehrini bombalamasını anlatan anıtsal tablodur.” Tabloda, bombardıman sonrası paramparça olmuş insan parçaları kübizm resim anlayışıyla anlatılmıştır. […]

BEN! BEN! BEN! Kemal Sunal filmlerinin birinde ilginç bir sahne vardır. Başlık parası ödeyip sevdiğini alabilmek için para kazanması gereken Şaban, işçi pazarına gider. Kamyonet, günlük yevmiye karşılığı çalıştırılacak işçileri alıp götürmek için gelip durur. Simsar iner ve işçilerden gücü kuvveti yerinde olanları parmağıyla işaret edip; “Sen!” der. İşaret edilen kamyonete atlar. Şaban, işaret parmağıyla […]

AYNI DUYGUYU YAŞAMIŞTIM! Kiraladığım evin suyu bağlanmadığında, kardeşime baskı kurarak; araba garajı ve bahçe duvarı yıktırıldığında, üzüm, incir, ceviz, yenidünya ve ağaç kavunu ağaçlarım kestirildiğinde, evden çıkarılmam için baskı kurulduğunda, yüksek yargı onamasına karşın hukuksuz hamlelerle yeni kararlar çıkartıldığında, kent ormanındaki dişbudakların kesilmesine itiraz ettiğimizde muhatap olduğumuz hodbinlikte… Dahası, Zonguldak Halkın Sesi Gazetesindeki köşe yazılarımın […]

AMPULE CEREYAN VERMEK! İşi gücü bırakıp mezarlıklara gittiğimiz pek olmaz. Dinsel bayramlarda, cenazelerde ya da sevdiğimiz birisinin ölüm yıldönümünde uğrarız çoğunlukla. Herkesten çok farklı olmamakla birlikte yolum düştüğünde mezarlıkta tur atmayı doğru ve yararlı bulurum. Öyle bir ziyaret sırasında mezar taşlarını inceler, ölüm doğum tarihlerine göz atar, fotoğraf çekerim. Tanıdıklarımla yaşarken biriktirdiğim anılarım geçer gözümün […]

CHP NEREYE KOŞUYOR? 2010 yılı Ramazan ayı öncesi kavlangaların altında masama konan imsakiyeyi görünce hoş bir şaka sanmıştım. Değilmiş. CHP Zonguldak İl Başkanlığı 11 Ağustos-9 Eylül tarihleri arasına denk gelen Ramazan günleri için üzerinde dua eden Atatürk fotoğrafı bulunan imsakiye bastırmıştı. “AKP’nin; ‘Dinsiz CHP!’ propagandası etkisiyle bastırılmış olsa gerektir!” dedim. Ne ki yadırgamadan da edemedim. […]

NEŞTER EĞİLMEMELİ! Nikolay Çernişevskiy, “Nasıl Yapılmalı?” adlı romanının birinci cildinin 119. Sayfasında kahramanına şöyle dedirtiyor; “Neşter eğilmemeli! Yoksa bizim acımamızın hiçbir yarar sağlamayacağı hastaya acımamız gerekecektir!” Durup düşündüm. Yıllardır bir şeylere parmak uzatıp duruyorum. “Bu yanlış!” dediğim her şey yanlıştı. O yanlışa neden olanların ellerindeki neşter hep eğikti! Toplumsal etik ve bilim yenilmişti ellerinde. Despotizm […]

İPİNİZ KİMİN ELİNDE? Çok sıklıkla söylediğim bir sözü yinelememde bir uymazlık yok! “Özgür iradesi olmayanın, özgül ağırlığından söz edilemez!” Özgül ağırlığı olmayanın söz söylerken aynaya bakması gerekir. “Benim ipim kimin elinde? Ben kimin davulunu çalıyorum?” Bu sorunun yanıtı aslında oldukça basit! Benim kişisel çıkarlarım kiminle örtüşüyorsa ben onun davulunu çalarım. Ancak ipimi kimseye vermem. Bu […]

VER PARAYI! “Yenge Hanım, bu hindi için kaç lira istiyorsun?” Sakarya’da görev yaptığım köyün muhtarının evinin önündeydik. Muhtarın eşi, çok sayıda hindiye bakıp yetiştirmiş, satıyordu. Muhtar da yanımızdaydı. “Diğerleri yetmiş lira ama şu senin gösterdiğin yüz lira!” “Bu niye pahalı?” “Hocam, o baba hindi ve diğerlerine göre iri!” Haklıydı. Kabul ettim. Parayı çıkardım, tam veriyordum […]

MİGANLI! William Morris’in “Anlayacak kadar zekâ, isteyecek kadar cesaret, zorlayacak kadar kuvvet! Eğer yeni toplumla ilgili düşüncelerimiz bir düşten ibaret değilse, bu üç haslet emekçi halkın etkin çoğunluğunu harekete geçirmelidir! İşte o zaman size söz veriyorum, istediğimiz olacaktır” saptamasını okudum Maurice Cornforth’un “Ahlak ve sınıf mücadelesi politikası” adlı yazısında Zekâ, cesaret, kuvvet! Bu üçü bir […]

“TANRIYA EMANET!” Din, insanlık tarihi boyunca egemenler için, sömürü düzeninin tamponu olmuştur.  Tarihin hiçbir döneminde, emeğin, emekçilerin hak ve adaletin yanında olmamıştır. İnsan yaşamını karartan bir baskı aracı olarak kullanılagelmiştir! Çünkü din, soru değil, yanıttır! Yandaki görselde gördüğünüz fotoğraf 1930 yıllarında çekilmiş. Arabanın alnacında “Tanrıya emanet” yazıyor. Tanrı sözcüğü, Türkçedir ve “tengri” sözcüğünden türemiştir. Allah […]

“ANCAK HİKÂYESİ ANLATILAN İNSANLAR VAR OLUR!” Dünyaca ünlü müzik insanı ve yazar Zülfü Livaneli’nin Serenad adlı romanını 2010’lu yılların ortalarında okumaya başlamış ama geçirdiğim bir rahatsızlık nedeniyle bitirememiştim. Okunacaklar sırasında beni bekliyordu. Serenad’ı yüreğim burkularak okudum. Zülfü Livaneli’nin roman tekniği ve anlatımını, konu seçimini hep heyecanla karşılamışımdır. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Hitler faşizmi ve yarattığı […]

FAŞİZMLE UZLAŞILMAZ! CHP üyesi ve CHP yandaşı arkadaşlarım bana kızıp sitemde bulunuyor ama yaladığım onca mürekkebin hatırına gördüğüm doğruları söylemekten geri kalamam. Sitemde bulunmayın. Okuyup araştırın. Ne nedir, ne, ne değildir bilmeden esip gürlemenizin bir anlamı yok! Bu sözüm en çok da eski tüfek solcularadır! Kendinizi de bizi de heder ettiniz; daha ne edecektiniz? Avrupa […]

İÇİNİZDE BESLEDİĞİNİZ YILAN ÖZGÜRLÜĞÜNÜZÜ ALIR! “Bir gün, uyuyan bir adamın ağzından içeriye bir yılan girer ve midesine yerleşir. Adam uyandığında büyük bir korkuyla anlar ki o zaman kadar özgürce sürdürdüğü yaşam sona ermiştir. Artık varlığı tamamen yılanın keyfine bağımlı olmuştur. Yılan, kötü ve baskıcı bir canlıdır. Adam korkunç eziyetlere uğramamak için yılanın bütün buyruklarını yerine […]

KENT KONSEYLERİ Rusya’da despot Rus çarı Nikolai Alexandroviç Romanov yıkılıp halk iktidarını kuran devrimciler sosyalizmin inşasına girişir. Ne ki çar döneminden kalan her şey berbat, kötü ve kullanılmazdır. Hem Bolşevik devrimciler hem de işçi sınıfının kendisi zorun zoru günlerden geçmektedir. Şaşırtıcı soluklanma Moskova-Kazan Demiryolu işçilerinden gelir. İşçi, subbotnik örgütlenmesine gider ve elini taşın altına koyar. […]